Δημοκρατικό έλλειμμα - Του Σταύρου Κωστάρα

Δημοκρατικό έλλειμμα!
Σε κάθε εκλογική αναμέτρηση παρατηρείται και καταγράφεται μια διαρκής μείωση του αριθμού των πολιτών που ψηφίζουν τόσο στις τοπικές όσο και στις εθνικές εκλογές.
Επικρατεί η άποψη ότι «όλοι είναι διεφθαρμένοι και πως ότι και αν ψηφίσουμε το αποτέλεσμα θα είναι το ίδιο». Η κυνική αηδία για τα πολιτικά πρόσωπα και τους πολιτικούς θεσμούς είναι πολύ πιο έντονα ορατή στην νεολαία
Ιστορικά θεωρούνταν θεμιτό να ασχολούνται με την πολιτική και να ψηφίζουν μόνο όσοι τους δινόταν το δικαίωμα αυτό με διάφορα κριτήρια. Οι Αθηναίοι πολίτες έπρεπε να είχαν περιουσία για να έχουν το δικαίωμα του εκλέγεσθαι και δικαίωμα ψήφου δεν είχαν όλοι. Η συμμετοχή των γυναικών στα κοινά, και το δικαίωμα ψήφου σε αυτές, ιστορεί μόνο μερικές δεκάδες χρόνια στην χώρα μας. Σε πολλές περιπτώσεις ήταν θεμιτή η αδιαφορία του ευρύτερου κοινού και θεωρούνταν μπελάς η συμμετοχή ευρύτερων κοινωνικών στρωμάτων. Στις δε εκλογές για την ανάδειξη μελών της Ευρωβουλής διαπιστώνουμε ότι είναι πολύ μικρός ο αριθμός των ευρωπαίων που ξεβολεύονται ώστε να πάνε να ψηφίσουν.
Η συμμέτοχή στα κοινά εντείνει το συλλογικό αίσθημα ευθύνης για όσα κάνουν οι αρχές, αλλά επιπλέον κρατά τους άρχοντές μας τίμιους αποτρέποντας τις αυταρχικές τους υπερβασίες.
Η αποστασιοποίηση από την ιδεολογική πόλωση είναι θεμιτή αλλά δεν πρέπει να μας αποτρέπει από την συμμετοχή στην πολιτική ζωή. Κανείς δεν μας ακούει να αυτοαποκλειστούμε από την διαχείριση των συλλογικών μας υποθέσεων και δεν μιλήσουμε δυνατά για αυτές.
Ενώ η άμεση δημοκρατία ενισχύει την συμμετοχή, στην έμμεση αντιπροσώπευση ο κίνδυνος δημοκρατικού ελλείμματος είναι υπαρκτός. Όταν επιλέγουμε κάποιους ανθρώπους να μας εκπροσωπήσουν σε μια μακρινή συνέλευση δεν δεσμεύονται αυτόματα να λένε μόνο αυτό που εμείς τους εξουσιοδοτήσαμε. Συνεπώς είμαστε αναγκασμένοι να τους επιτρέψουμε να ακολουθήσουν την δική τους κρίση. Η επιλογή των αντιπροσώπων αυτών είναι ουσιαστική για να υπάρξει η καλύτερη δυνατή εκπροσώπηση μας. Έχοντας χάσει την εμπιστοσύνη μας σε πρόσωπα που επιλέξαμε στο παρελθόν, χάνουμε και την εμπιστοσύνη στο κοινοβούλιο και την κυβέρνηση.
Το ένστικτο του λαού σε τέτοιες περιπτώσεις είναι είτε «να πετάξει έξω τα λαμόγια» είτε να αφήσει την κατάσταση ως έχει. Και οι δύο αντιδράσεις δεν έχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα διότι δεν ξέρουμε πώς να τους ξεφορτωθούμε αλλά και δεν θέλουμε αν αφήσουμε τους ίδιους να συνεχίσουν.
Η δε αντίληψη που επικρατεί για ανατροπή του συστήματος είναι ανούσια. Ποια κομμάτια, ποιου συστήματος και υπέρ ποιου συστημικού υποκατάστατου? Ποιος θα κάνει την ανατροπή? Οι δυνάμεις που επιθυμούν μιας τέτοιας μορφής ανατροπή είναι μακράν πολύ πιο επικίνδυνες από τις υφιστάμενες.
Τα πολιτικά κινήματα είναι είδος προς εξαφάνιση. Μια διαδήλωση, μια πορεία, ένα συγκεκριμένο κοινό ενδιαφέρον, μας δένει για εκείνο και μόνο το γεγονός. Αξίζει να θυμηθούμε το δημοψήφισμα για ΝΑΙ ή ΟΧΙ, τις πορείες και συγκεντρώσεις για το Μακεδονικό ζήτημα, τις συγκεντρώσεις του «μένουμε Ευρώπη» αλλά και πολλές άλλες. Τα ατομικά μας συμφέροντα δεν μας επιτρέπουν να μετουσιώσουμε μια τέτοια προσπάθεια σε κοινούς συλλογικούς στόχους.
Ακόμη και στην πολιτική πλέον έχουμε γίνει καταναλωτές. Από μια πλατειά γκάμα ανταγωνιστικών στόχων διαλέγουμε κάποιους και δεν βρίσκουμε τρόπους ή λόγους να τους συνδυάσουμε σε ένα συνεκτικό όλο.

 

Σταύρος Κωστάρας
Υποψήφιος δημοτικός Σύμβουλος
Ανεξάρτητη Δημοτική Συνεργασία