Η "οπερέτα" των Γιτάνων - Γράφει ο Βασίλης Κονταξής

Η "οπερέτα" των Γιτάνων - Γράφει ο Βασίλης Κονταξής

Για όσες και όσους δεν γνωρίζουν τα αρχαία Γίτανα ή Γιτάνη, ήταν μια αρχαία πόλη στην Θεσπρωτία που σήμερα ανήκει στο Δήμο Φιλιατών. Εκεί, στα ερείπια της αρχαίας πόλης δεσπόζει το αρχαίο θέατρο των Γιτάνων το οποίο από πέρσι μετά από φιλότιμες προσπάθειες της Εφορείας Αρχαιοτήτων Θεσπρωτίας, της Περιφέρειας Ηπείρου αλλά και του σωματείου «Διάζωμα» του μοναδικού Σταύρου Μπένου κατάφερε να ξαναλειτουργήσει και να μας χαρίσει τον ήχο του μετά από αιώνες. Μόνο χαρά κι ευγνωμοσύνη μπορεί να νοιώσει κανείς όταν ένα αρχαίο θέατρο ξαναβρίσκει την λαλιά του και μπορεί να έχει παράσταση και θεατές.

Για όσους επίσης δεν γνωρίζουν το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού φέτος στο περιβόητο πρόγραμμά του «Ελλάδα, ένας πολιτισμός» επέλεξε να επιχορηγήσει την παράσταση «Αχιλλεύς (Ελλάς Εκλιπαρούσα)» του Αθανασίου Χριστόπουλου σε σκηνοθεσία Γιάννη Σκουρλέτη από την καλλιτεχνική εταιρία: “bijoux de kant” με 60.000,00 ευρώ και να την παρουσιάσει εκεί. Μέχρις εδώ τίποτε κακό. Το έργο δεν το γνωρίζω, ούτε τον σκηνοθέτη, ούτε την ομάδα αυτή, ούτε την παράσταση που ετοιμάζουν. Δεν είμαι κριτικός και δεν θα έλεγα ποτέ δημόσια την γνώμη μου και ειδικά για κάτι που δεν έχω δει.

Διάβασα όμως μια συνέντευξη του κυρίου Σκουρλέτη ο οποίος μεταξύ άλλων μας λέγει: «Αναρωτιέμαι αν θα έρθει κανείς να μας δει στην ερημιά, στο αρχαίο θέατρο των Γιτάνων πάνω από την Ηγουμενίτσα, κοντά στα σύνορα με την Αλβανία. Αυτό το κάνει τρομερά γοητευτικό, το ότι θα παίξουμε σε κάτι αρχαίες πέτρες. Τόσο ρομαντική κίνηση, ακόμα και εκ μέρους του υπουργείου.»

Κι αρχίζω να αναρωτιέμαι. Γιατί να έρθει να σας δει κανείς στην ερημιά που περιγράφεται; Πόσο τελικά σας ενοχλεί που το μνημείο αυτό βρίσκεται στα σύνορα με την Αλβανία; Κι αν έχετε τέτοιους ενδοιασμούς, γιατί το δεχτήκατε; Γιατί δεν ζητήσατε πιο «κυριλέ» τόπους, ένα Ηρώδειο ρε αδερφέ, μια μικρή Επίδαυρο …κάτι ! Πώς δεχτήκατε μια τέτοια έκπτωση ειλικρινά απορώ. Και συνεχίζω να αναρωτιέμαι: αυτό το «κάτι αρχαίες πέτρες» είναι ο χαρακτηρισμός σας για ένα αρχαίο θέατρο; Επίσης το ΥΠΠΟΑ, χίλια συγνώμη που θα σας στεναχωρήσω, δεν είναι καθόλου ρομαντικό. Δεν κάνει ρομαντικές κινήσεις και επίσης δεν πίνει υπέροχα κοκτέιλ σε παραλίες με ηλιοβασιλέματα. Είναι κρατικός φορέας που ανάμεσα στους σκοπούς του είναι η διαφύλαξη και ανάδειξη της πλούσιας πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Σας ανέθεσε μια παράσταση σε ένα μάλαμα της χώρας και οφείλατε πριν το βαφτίζετε σε κάτι …πέτρες να γνωρίζετε τι λέτε!

Αφήνω όμως τον σκηνοθέτη και τις δηλώσεις του και απλά θα πω πως ο καθένας κρίνεται σε ό,τι λέει και ειδικά από εμάς που ανεβαίνουμε στην σκηνή. Το ΥΠ.ΠΟ.Α; Τι ακριβώς έχει να μας πει; Η αρχαιολόγος Υπουργός του Πολιτισμού τι μας απαντά στις …κάτι αρχαίες πέτρες; Έψαξα και δεν άκουσα πουθενά την θέση της. Κατανοώ. Ίσως σοκαρίστηκε… εξαπατήθηκε ακόμη μια φορά από «επικινδύνους» ανθρώπους του θεάτρου. Δεν είναι Υπουργός αυτή. Εξαπατημένη κόρη είναι που επικίνδυνοι μνηστήρες της τάζουν γάμο, την αρραβωνιάζονται και στο τέλος μένει μόνη στα σκαλιά της Εκκλησίας. Μπορεί άραγε κανείς να της μιλήσει; Να της πει πως η δουλειά της είναι άλλου αντικειμένου; Πως ένα μνημείο όταν προσβάλλεται οφείλει να το προστατεύει; Πως όταν κάποιος καλλιτέχνης προσβάλει το κοινό το οποίο τον επιχορηγεί να του βάζει φρένο; Οι φορείς της Θεσπρωτίας που είναι; Ακούει κανείς;;

Δεν με ενοχλεί καθόλου που, παρόλο που υπέβαλα πρόταση στο Πρόγραμμα αυτό, δεν επιχορηγήθηκα. Καλύτερα. Είμαι ελεύθερος. Και δεν αναρωτιέμαι καθόλου! Μακάρι να μου παραχωρούσαν αυτό το θέατρο χωρίς ούτε ένα ευρώ και θα πήγαινα με όλο μου το σώμα και όλη μου την ψυχή. Αχ! και να πάταγα εκεί που έπαιξαν οι αρχαίοι ηθοποιοί. Αχ! και να καθόμουν στις θέσεις των αρχαίων θεατών. Δίπλα στην Αλβανία; Ναι! Μπορεί κάποιος γείτονας να περάσει τα σύνορα και να έρθει να δει τι γίνεται δίπλα. Για τέτοιο λόγο; Μόνο αγκαλιές ανοιχτές και μόνο καλωσορίσματα. Η τέχνη, αγαπητέ μου, δεν έχει σύνορα. Το κοινό δεν μπαίνει σε καμία κατηγορία. Και η Θεσπρωτία έχει ένα υπέροχο κοινό. Αξιαγάπητο θα έλεγα, που μόνο να αναρωτιέσαι δεν σε κάνει.

Δεν θυμάμαι αν ήταν η Παξινού ή η Συνοδινού ειλικρινά. Κάποια γυναίκα προχωρημένης ηλικίας μετά από μια παράσταση πήγε και της φίλησε το στρίφωμα του κοστουμιού. Ίσως στην Επίδαυρο, ίσως και στους Δελφούς. «Δεν κατάλαβα, κόρη μου, τι έκλαιγες… με έκανες όμως κι εμένα να κλάψω κι αλάφρωσε η ψυχή μου». Τα Γίτανα λαλούν! Κανένα Υπουργείο και κανένας δεν θα σωπάσει τη φωνή τους!

* Ο Βασίλης Κονταξής είναι σκηνοθέτης