Ανεξερεύνητος μεσαιωνικός οικισμός στην Οσδίνα Θεσπρωτίας

Ανεξερεύνητος μεσαιωνικός οικισμός στην Οσδίνα Θεσπρωτίας

 

Μεσαιωνικός οικισμός, που βρίσκεται πάνω από το χωριό Πέντε Εκκλησιές (Οσδίνα) του Δήμου Σουλίου, σε απόκρημνο λόφο στις όχθες του ποταμού Καλαμά, παραμένει ανεξερεύνητος. Διασώζεται διπλό αρχαίο τείχος. Το πρώτο τείχος περιέκλειε την αρχαία ακρόπολη της Οσδίνας. 

 

Το δεύτερο, την νέα βυζαντινή πόλη, η οποία καταστράφηκε από τους Τούρκους. Διασώζονται όμως δύο ναοί, ο πρώτος χρονολογείται στο τέλος του 16ου αι. και ο δεύτερος, στις αρχές του 17ουαι. 

 

Η πόλη γνώρισε μεγάλη ακμή κατά τη διάρκεια των υστεροβυζαντινών (13ος-14ος) και πρώτων μεταβυζαντινών (15ος -17ος) αιώνων. 

Στην κορυφή του λόφου υπάρχει αρχαία ακρόπολη έκτασης 0,50 εκταρίων με ψευδοϊσοδομικό τείχος. 

Ο οχυρός οικισμός φαίνεται ότι καταστρέφεται το 167 π.Χ. από τους Ρωμαίους. 

Από την πρώιμη βυζαντινή περίοδο δεν υπάρχουν πληροφορίες ούτε έχουν εντοπιστεί μνημεία. 

Στους μέσους βυζαντινούς χρόνους και σύμφωνα με τις νέες στρατηγικές επιλογές του βυζαντινού κράτους, μπροστά στην απειλή των Σλάβων, των Αράβων και των Φράγκων, φαίνεται ότι επισκευάζονται τα τείχη. 

Η οχυρή τοποθεσία που ελέγχει την κοιλάδα του Καλαμά κατέχεται από ένα δυναμικό οικισμό. 

Τόσο δυναμικό μάλιστα, ώστε είναι πιθανό να φιλοξενεί για μικρό διάστημα την έδρα της Επισκοπής Φωτικής, αφού ερευνητές, όπως ο μητροπολίτης Αθηναγόρας και ο Hammond, ταυτίζουν την Οφτίνη των πηγών με την Οσδίνη, ενώ ο Ευαγγελίδης και οι Soustal – Köder διατηρούν επιφυλάξεις.
 

Την υστεροβυζαντινή περίοδο αλλά και τους πρώτους χρόνους της τουρκοκρατίας ο οικισμός ακμάζει. 

Τα γεφύρια επισκευάζονται και νέοι ναοί οικοδομούνται. 

 

Σύμφωνα με τον καθηγητή Σ. Δάκαρη η αρχαία κώμη ήταν μέσου μεγέθους με πληθυσμό γύρω στους 500 κατοίκους. 

Το ψευδοϊσοδομικό τείχος περιτρέχει όλες τις πλευρές. Λείψανα του διακρίνονται ακόμα στην απόκρημνη δυτική πλευρά, ενώ στην ομαλή ανατολική πλευρά διακρίνονται ίχνη τετράγωνου πύργου. 

 

Κοντά στον οικισμό αποκαλύφθηκαν τρεις αρχαίοι τάφοι, ενώ τέταρτος εντοπίστηκε στη θέση Μπολιάνα, στην απέναντι όχθη του Καλαμά. 

 

ΚΑΤΟΨΗ