Αχέροντας | Από την άβυσσο στον παράδεισο

Αχέροντας | Από την άβυσσο στον παράδεισο

Στην νεότερη ιστορία τα πολύτιμα νερά του ποταμού έδιναν ζωή στους Σουλιώτες, ενώ κατά την αρχαιότητα η ελληνική μυθολογία τον θεωρούσε «προθάλαμο» για τον Άδη. Περνά ανάμεσα από τρεις νομούς, της Θεσπρωτίας, της Πρεβέζης και των Ιωαννίνων και όχι μόνο έχει βάλει τη σφραγίδα του σε δυο διαφορετικές ιστορικές περιόδους, αλλά έχει συνδέσει το όνομα του με τη διπλή υπόσταση του ανθρώπου: την ύλη και την ψυχή. Και το όνομα αυτού, Αχέροντας!

Τα ποτάμια διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στις περιοχές τις οποίες διασχίζουν καθώς πρόκειται για «δρόμο» που δίνει ζωή μεταφέροντας ανθρώπους, την πραμάτεια τους και τον πολιτισμό τους. Όμως ο Αχέροντας ξέφευγε από τον κανόνα. Πρόσφερε κατά την ελληνική μυθολογία ακόμα μία, μακάβρια αυτή την φορά, υπηρεσία. Αποτελούσε την τελευταία διαδρομή για τις ανθρώπινες ψυχές.

Εκείνη την εποχή υπήρχαν τρία ποτάμια: ο Αχέροντας, ο ποταμός της θλίψης ο Κώκυτος ή Μαύρος και ο Πυριφλεγέθοντας ή Βωβός που ήταν και τόπος περιπάτου για τους νεκρούς. Αυτοί οι τρεις ποταμοί σχημάτιζαν μία τεράστια ελώδη έκταση στις παρυφές μίας λίμνης που σε κάποια σημεία είχε αρκετό βάθος και η οποία σύμφωνα με τον Θουκυδίδη έφτανε μέχρι την θάλασσα.

Αυτή ήταν η φοβερή λίμνη Χερουσία, με τις μυστικές σπηλιές και με τα καλυμμένα από την ομίχλη έλη να εξάπτουν την φαντασία των κατοίκων της περιοχής. Μέχρι και στους Ρωμαίους ήταν γνωστή, με τους συγγραφείς Υγίνο και Πλίνιο να αναφέρονται στην Χερουσία σαν την «Άορνο λίμνη», δηλαδή σαν λίμνη που αναδίδει δηλητηριώδεις αναθυμιάσεις, επικίνδυνες ακόμα και για τα πουλιά που πετούν από πάνω της, πιθανόν από τα σαπισμένα φυτά στα έλη.

Δικαίως λοιπόν, οι ντόπιοι μιλούσαν με δέος για την λίμνη που αποτελούσε μέρος της διαδρομής για τον Κάτω Κόσμο. Ο ψυχοπομπός Ερμής έπαιρνε τις ψυχές των νεκρών, τις πήγαινε στο ποταμό Αχέροντα και τις παρέδιδε στο μακάβριο βαρκάρη που δεν ήταν άλλος από τον Χάροντα. Εκείνος, έναντι χρηματικής αμοιβής διέπλεε τον ποταμό Αχέροντα και την λίμνη Αχερουσία οδηγώντας τις ψυχές των νεκρών στο βασίλειο του Κάτω Κόσμου, στον Άδη. Η είσοδος του φαραγγιού του Αχέροντα θεωρούνταν οι Πύλες του Άδη, ενώ τα έγκατα της λίμνης Αχερουσίας, για πολλούς, ήταν ο Κάτω Κόσμος. Σήμερα ο Αχέροντας, είναι ένας κατάφυτος παράδεισος!

Η περιοχή προσφέρεται και για πεζοπορικές διαδρομές, κάποιες από τις οποίες θα σας κάνουν να πλατσουρίσετε στα νερά του Αχέροντα.

Η πιο δημοφιλής πεζοπορική διαδρομή είναι «Η Σκάλα της Τζαβέλαινας». Ιστορική τοποθεσία για την ονομασία της οποίας η τοπική παράδοση μαρτυρεί τρεις εκδοχές, είτε ότι έπεσε μαζί με το άλογό της στη χαράδρα και σκοτώθηκε, είτε ότι σε αυτά τα στενά αντιμετώπισε τους Τούρκους κυλώντας πέτρες ή τέλος ότι έχτισε το μονοπάτι με δική της πρωτοβουλία και έξοδα. Μια ακόμα εκδοχή θέλει το μονοπάτι να σκαλίστηκε από τις Σουλιώτισσες οι οποίες κρεμιόντουσαν με καλάθια από πάνω και λαξεύανε το βράχο.

Περίπου 30 λεπτά από την Σκάλα βρίσκεται το σύγχρονο γεφύρι του Αχέροντα αλλά και εκείνο του Ντάλα. Εδώ μπορείτε να φτάσετε είτε περνώντας μέσα από το ποτάμι το καλοκαίρι, είτε από το εύκολο, βατό μονοπάτι, με την ακίνδυνη πλέον «Σκάλα της Τζαβέλαινας» να προσφέρει όμορφη θέα προς τον Αχέροντα.

Ίσως η πιο γοητευτική διαδρομή είναι η διάσχιση του Αχέροντα. Θα τσαλαβουτάτε ή θα κολυμπάτε στα νερά του ποταμού σχεδόν για μία ολόκληρη μέρα. Δεν είναι δύσκολη αλλά θέλει καλή οργάνωση γιατί πριν την γέφυρα του Ντάλα δεν θα μπορείτε να βγείτε από το ποτάμι.

Η συνεχής εναλλαγή του τοπίου, και η κατάφυτη διαδρομή που συχνά σκεπάζει το ποτάμι, κάνουν την διάσχιση του ποταμού πολύ δυνατή εμπειρία.