03/04/19 - thespro.gr - Ηγουμενίτσα, Θεσπρωτία

Αρβανίτες: Η Ιστορία και η Γλώσσα τους - Ποιές είναι οι αρβανίτικες λέξεις χρησιμοποιούμε και σήμερα...

thespro.gr Δευτέρα, Μαρτίου 04, 2019

Τα αρβανίτικα θεωρούνται τυπικά από την συμβατική Ιστορία και Γλωσσολογία ως ένας κλάδος της αλβανικής γλώσσας, μία διάλεκτος της...
Οι Αλβανοί θεωρούν τα αρβανίτικα ως μία αρχαία αλβανική γλώσσα. Η αλήθεια όμως δεν είναι ακριβώς έτσι…

Ο γράφων κατάγεται από ένα αρβανιτοχώρι της Αττικής, από μία παραδοσιακή αγροτική οικογένεια και έχοντας μάθει πολλά μόνος του για την αρβανίτικη παράδοση έκανε πολύχρονες έρευνες πάνω στο αντικείμενο…

Ελληνο-αρβανίτικα χωριά, επί οθωμανοκρατίας στην Βοιωτία. Από χάρτη του 1570

(Greek-Arvanitic villages religions Ottoman Voeotia, map 1570).

Τα Αρβανίτικα δεν είναι διάλεκτος της επίσημης Αλβανικής γλώσσας, αλλά αντίθετα η αρβανίτικη είναι μία αρχαία γλώσσα από την οποία κατάγεται η νεώτερη τοσκική διάλεκτος, που υιοθετήθηκε από το αλβανικό κράτος ως επίσημη γλώσσα του κράτους. Η αρβανίτικη είναι γλώσσα αυτόνομη και η σημερινή αλβανική γλώσσα μία διάλεκτος της.

Απλά οι Αρβανίτες ποτέ δεν θεώρησαν τους εαυτούς τους ξεχωριστό έθνος από τους Έλληνες, όπου και να βρέθηκαν στην γη, σε οποιαδήποτε ιστορική περίοδο, εδώ και χιλιάδες χρόνια. Έγραφαν με ελληνικό αλφάβητο, μιλούσαν και έγραφαν ελληνικά και στις αρβανίτικες εκκλησίες υπήρχε το ελληνορθόδοξο τυπικό πάντα. Ενώ ο πληθυσμός του αλβανικού κράτους, που ιδρύθηκε το 1913, θέλησε να υιοθετήσει ξεχωριστό αλφάβητο, να κάνει μία νότια αλβανική γλώσσα της Βορείου Ηπείρου επίσημη γλώσσα με πολλά δάνεια από τα τουρκικά, τα ιταλικά, τα γαλλικά και τα αγγλικά. Για να δηλώσει ότι είναι πραγματικό έθνος και για να μην αφομοιωθεί με τους συγγενείς Έλληνες των γειτονικών περιοχών.

Χάρτης των αρβανιτών στα Βαλκάνια, τον Μεσαίωνα.

Από πού όμως κατάγονται οι Αρβανίτες και ποια η προέλευση της παράξενης γλώσσας τους. Θα πρέπει να πάμε πολύ πίσω στον χρόνο καθώς επιστήμονες έχουν βρει συγγένειες και ομοιότητες με την ομηρική γλώσσα. Οπότε μιλάμε τουλάχιστον για το 1.500-1.000 π.Χ. στην περιοχή που είναι σήμερα η Μακεδονία, η Ήπειρος, η Αλβανία και τα Σκόπια. Εκεί κατοικούσαν οι Βρύγες μία πολεμική θρακική φυλή, πολυπληθής και πολιτισμένη που κατοικούσε στο μεγαλύτερο μέρος των σημερινών Βαλκανίων.[1] Μιλούσαν μία γλώσσα που είχε κοινές ρίζες με την ελληνική και ομοιότητες στην δομή της γλώσσας. Ας μην ξεχνάμε ότι και οι Θράκες ήταν Έλληνες πανάρχαιοι κι ας θέλουν πολλοί ξένοι και εντόπιοι επιστήμονες να τους παρουσιάσουν σαν βαρβάρους ξεχωριστούς από τους Έλληνες, λόγω του ότι οι Νότιοι Έλληνες είχαν εξελιγμένο ελληνικό αστικό πολιτισμό σε σχέση με τον ξεπερασμένο αγροτικό πολιτισμό των Θρακών. Βέβαια αυτό είναι λάθος. Υπήρχαν πολλές «ταχύτητες» στον πολιτισμό των Ελλήνων, που δεν ήταν ενιαίος, αλλά διαφοροποιημένος τοπικά.

Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο οι Βρύγες ή Φρύγες θεωρούνται ο αρχαιότερος λαός του κόσμου. Και να πως έγινε: Ο φαραώ Ψαμμήτιχος έδωσε δύο βρέφη σε έναν βοσκό και του είπε να τα πάρει μαζί του και να τα μεγαλώσει σε πολύ απομονωμένο περιβάλλον στην ύπαιθρο. Και να μην μιλήσει ποτέ μπροστά τους. Κάποια στιγμή, αφού πέρασε καιρός και τα βρέφη έγιναν παιδιά που περπατούσαν, ενώ άνοιξε την πόρτα στην καλύβα του αυτά ήλθαν αμέσως κοντά του και του ζήτησαν τροφή, φωνάζοντας "βέκος". Ο βοσκός το ανέφερε στον φαραώ και εκείνος ρώτησε τους σοφούς συμβούλους της αυλής του. Σε ποια γλώσσα υπάρχει η λέξη βέκος και τι σημαίνει. Εκείνοι του είπαν βέκος είναι στα φρυγικά το ψωμί. Και ο φαραώ έβγαλε το συμπέρασμα ότι οι Φρύγες είναι ο αρχαιότερος λαός στον κόσμο! Και θα μου πείτε και τι σχέση έχει αυτή η ιστορία με τα αρβανίτικα; Μα, στα αρβανίτικα μπουκ είναι το ψωμί, ο άρτος. Βέκος > βούκος > μπουκ (ακόμη και σήμερα λέμε μπουκιά, κλπ.).

Αρβανίτες στην Νέα Ήπειρο, το 1350.

Η αρβανίτικη είναι μία πανάρχαια ελληνική διάλεκτος. Σύμφωνα με τον Θουκυδίδη όταν ιδρύθηκε η ελληνική αποικία της Επιδάμνου, στο σημερινό λιμάνι του Δυρραχίου στην Αλβανία, οι Κορίνθιοι άποικοι συνάντησαν Βρύγες και όχι Ιλλυριούς κατοίκους. Και μιλάμε την ίδια περίπου εποχή με το περιστατικό με τον φαραώ και τον βοσκό.

Αργότερα εισέβαλε η βάρβαρη φυλή των Ταυλαντίων Ιλλυριών στην περιοχή της κεντρικής Αλβανίας, που όμως δεν έσβησαν την φρυγική γλώσσα στην περιοχή. Ακολούθησαν οι πόλεμοι με το βασίλειο της Μακεδονίας, για 200 περίπου χρόνια, και ιδρύθηκαν παράλληλα με τις ελληνικές αποικίες των παραλίων και νέες πόλεις από τους Μακεδόνες και Ηπειρώτες βασιλείς, όπως η Αντιγόνεια στο Τεπελένι και η Αντιπάτρεια στο Μπεράτι της Αλβανίας. Ο εξελληνισμός άρχισε ενωρίς και εξελίχθηκε ραγδαία κατά την ελληνιστική και ρωμαϊκή εποχή. Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Διοκλητιανός ονόμασε την περιοχή αυτή ρωμαϊκη επαρχία, ως Ιλλυρία Ελληνική ή Νέα Ήπειρος, με πρωτεύουσα την Επίδαμνο, αποικία των Κορινθίων. Από εκεί περνούσε διασχίζοντας όλη την κεντρική Αλβανία η Εγνατία Οδός που κατέληγε στην νέα πρωτεύουσα των Ρωμαίων, την Κωνσταντινούπολη, το Βυζάντιο, των Μεγαρέων αποίκων.

Οι αναφορές για την Νέα Ήπειρο την δηλώνουν ως μερικώς ελληνική και μερικώς εξελληνισμένη. Ακολούθησε η βυζαντινή περίοδος που κράτησε 1.100 χρόνια. Από το Δυρράχιο καταγόταν ο αυτοκράτορας Αναστάσιος ο Δίκορος. Είχε τον έναν οφθαλμό μαύρο και τον άλλο γαλανό. Το Δυρράχιο καταστράφηκε από σεισμό και ο Αναστάσιος το ανοικοδόμησε κατασκευάζοντας τα μεγαλύτερα και υψηλότερα τείχη στα Βαλκάνια. Τόσο μεγάλα που προχωρούσαν ιππείς επάνω τους!

Αργότερα η περιοχή έγινε βυζαντινό διοικητικό Θέμα με πρωτεύουσα το Δυρράχιο. Υπήρξαν και εποικισμοί σλάβων στα ορεινά, που δεν επηρέαζαν σοβαρά τον εντόπιο πληθυσμό, την γλώσσα και την ορθόδοξη θρησκεία. Για 100 περίπου χρόνια εκεί συγκρούσθηκαν Βούλγαροι και Βυζαντινοί μέχρι που νίκησαν οι Βυζαντινοί την εποχή του Βουλγαροκτόνου (1018 μ.Χ.). Εκείνην την εποχή γίνονται οι πρώτες αναφορές σε Αρβανίτες της Ηπείρου και σε Αλβανούς της Βόρειας Αλβανίας (Διοκλείας). Το αναφέρουν οι Βυζαντινοί ιστορικοί συγγραφείς της εποχής, ο Μιχαήλ Ατταλειάτης και η πριγκήπισσα Άννα Κομνηνή. Το 1204 αλώθηκε η Κωνσταντινούπολη από τους Φράγκους σταυροφόρους και ιδρύθηκε στην δυτική βυζαντινή Ελλάδα το Δεσποτάτο της Ηπείρου, με έδρα την Άρτα και με βασιλείς από την Δυναστεία των Κομνηνών. Περιέλαβε όλην σχεδόν την Αλβανία μέχρι το Δυρράχιο στα Βόρεια. Εκείνους τους αιώνες εμφανίζεται η περιοχή Άρβανον[2], ανάμεσα στις Βρυγηίδες (δηλ. των Βρυγών – νυν Πρέσπες) λίμνες και το Δυρράχιο, σε ορεινή τοποθεσία, βόρεια της σημερινής Βορείου Ηπείρου.

Άρβανον και Αρβανίτες 100-1430 μ.Χ.

Στα 1262-1282 εισβάλουν στην περιοχή οι Γάλλοι της Δυναστείας των Ανδεγαυών της Ιταλίας, ηττώνται από τους Παλαιολόγους και παραιτούνται από την διεκδίκηση της Κωνσταντινούπολης. Αλλά οι περιοχές της Βόρειας Αλβανίας υιοθετούν τον καθολικισμό και ξεκινά η θρησκευτική διαίρεση της χώρας. Ο νότος παραμένει ορθόδοξος στο Δεσποτάτο της Ηπείρου των Κομνηνών. Έναν αιώνα αργότερα, στα 1320-1370 ξεκινά η κάθοδος των αρβανίτικων φυλών της Ηπείρου προς την νότια Ελλάδα. Είχαν προηγηθεί η κατάκτηση του Δεσποτάτου της Ηπείρου από τους Ιταλούς Ορσίνι των Επτανήσων, τους Παλαιολόγους της Κωνσταντινούπολης και τέλος τους Σέρβους του Στέφανου Δουσάν.

Λαϊκή εορτή στην Θήβα με αρβανίτες.

Οι Αρβανίτες εγκαθίστανται μέχρι το 1400 στην Στερεά Ελλάδα, την Αττική, την Εύβοια, την Πελοπόννησο, την Θράκη…[3] Ενώ παράλληλα ξεκινά η οθωμανική κατάκτηση των Βαλκανίων και την Ελλάδας που θα κρατήσει ένα περίπου αιώνα.

(*) Ο κ. Ισίδ. Σκληρός δεν είναι γλωσσολόγος. Απλώς ένας νεαρός ομιλητής της αρβανίτικης γλώσσας.

Φύλλο της δίγλωσσης (νεοελληνικά-αρβανίτικα)
εφημερίδος "Απόλλων" (1889).

ΠΙΝΑΚΑΣ ΜΕΡΙΚΟΥ ΑΡΒΑΝΙΤΙΚΟΥ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟΥ
Ακολουθεί ένα λεξιλόγιο της σημερινής αρβανίτικη γλώσσας της νότιας Ελλάδας.
Μόνον ο Μάρκος Μπότσαρης κατόρθωσε να γράψει αρβανίτικο λεξικό στα χρόνια της εξορίας των Σουλιωτών (μετά το 1803).

Μπουκουράνα : Όμορφη
Μπουκουριά : Ομορφιά

Παλαθούρε : Παραθυρο
Στέπι : Σπίτι (> hospitium λατ.)

Βαιζα : κορίτσι
Ντιαλι : Αγόρι

Μπουρι : Άνδρας
Γκρουα : Γυναίκα

Τάτα : Πατέρας (< άττας φρυγικό)
Μούμα : Μητέρα , Μαμά

Πλιάκα : γριά, αρχαία
Θειάκα : Θεία

Βογκελ : Μικρός
Μάδε : Μεγάλος

Βλα ιμ : Αδερφός μου (> βλάμης : φίλος)
Μοτρα : Αδερφή

Κρουσκ : Συγγενείς, Συμπέθεροι
Μπουγιαρ : Αριστοκράτες, Βογιάροι

Πρίφτης : Ιερέας, Παπάς (> priest αγγλικά)
Τριμ : Παλληκάρι

Νουσε : Νύφη
Νταρσεμ : Γάμος

Ζοτιν : Κύριος, Θεός (< Ζευς)
Ντιελ : Ήλιος (< Δίας)

Ντερα : Πόρτα (< Δέρας ή Δούρα ομηρικό)
Κιελ : Ουρανός (> cielo ιταλικά)

Ντέτι : Θάλασσα
Μάλι : Βουνό

Λιούμι : Ποτάμι
Ράθρι : Ρείθρο, θέση κοντά σε ποτάμι

Χώρα : Πρωτεύουσα πόλη
Καντούτι : Χωριό

Κρουγιε : Βρύση (< κρήνη)
Ούγιε : Νερό (> aqua λατινικό)

Αρ : Γη (αρ πανάρχαια λέξη της Γης)
Ζιαρδ : Φωτιά

Μπουκ : Ψωμί (< βέκος φρυγικό)
Ντιαθ : Τυρί

Κριε : Κεφάλι (< κριός)
Κόκα : Κεφάλι

Κρεχαρορι : Στήθος
Κουριζι : Πλάτη

Μπίθα : Πισινός
(Μπιθε-γκουρας : Κολο-κοτρώνης)
Γκούρα - Πέτρα
(οπλαρχηγός Γκούρας του 1821)

Ντορες : Χερια
Κεμπετε : Πόδια

Δεμπε : Δόντια
Γκουλουμιε : Μάτια, Οφθαλμοί

Μπέσα : Πίστη, υπόσχεση
Μπαμπεσιά : Απιστία, Ατιμία

Πακ : λίγη
(Πακ μπέσα : Μπαμπεσια)
Φλες : Μιλάω, Λέω
(Παπαφλεσσας : Πολυλογάς παπάς)

Κες : Γελώ
Καμ : Έχω, Κεμι : Έχουμε

Σκοβα : Περναω από κάπου
Ντο βες : Θα πάω (< βαίνω)

Ντο Χαμ: θα φάω (< χαύω αρχαίο ελληνικό)
Μος : Μην (αρνητικό, αποτρεπτικό)

Ντρέδε : Τρομεροί (Ντρέδες Μεσσηνίας)
Ρι ατιε : Κάθησε εδώ (< ρέω)

Σούμε : Πολύ
Φτοχτε : Κακό, Φτωχό

Βατε : Πήγε, Έφυγε (< βαίνω)
έρδε : ήρθε

Σιπρ : Επάνω (> sopra ιταλικό)
Ποστ : Κάτω

Φάρα : Σπόρος, γένος
(< φατρία αρχαίο ελληνικό)
Σιοκ : δικός μου, δικός σας

Ρα καμπάνα : η καμπάνα
Πι : Πίνω

Τι : Εσύ (> tu ιταλικό)
Σοντε : Σήμερα

Νατε : Νύχτα (> notte ιταλικό)
Μενάτε : Πρωί (Μετά την νύχτα)

Ντίτα : Ημέρα (> date, day αγγλικό)
Βίτρα : Χρόνια, Έτη

Κουρτίνα : Όταν
Κάντον : Τραγουδώ (> canzoni ιταλικό)

Γκλιούχε : Γλώσσα
Ε πάρε : Ο πρώτος (> primus λατινικό)

Γκιθ : Όλο
Πούνε : Εργασία, δουλειά (< πόνος)

Μπάρδε : Λευκό, Άσπρο
Κουκε : Κόκκινο

Ζεζε : Μαύρο
Ρίμτε : Κίτρινο

Λουλε : Άνθος, Λουλούδι
Γκορυτσά, γκορτσά : Άγρια αχλαδιά

Εα κτου : Έλα εδώ
Σκόν γκα κτου : Φύγε από εδώ

Ντελιέτ : Πρόβατα
Δίτε : Κατσίκια

Γκιόσα : Προβατίνα
Ντόσα : Γουρούνα

Λιόπε : Αγελάδα
(> Λιόπεσι)
Πούλε : Κοτόπουλο
(> polo ιταλικά)

Λεπούρ : Λαγός
(> κελεπούρι)
Γκιέλι : Κόκκορας

Καρκαλέτσι : Ακρίδα
Μελιγκόνα : Μυρμήγκι (< μυρμηδών ομηρικό)

Αρβανίτικα επώνυμα:

Πηγή

Αρβανίτες: Η Ιστορία και η Γλώσσα τους - Ποιές είναι οι αρβανίτικες λέξεις χρησιμοποιούμε και σήμερα...

Reviewed by thespro.gr on Δευτέρα, Μαρτίου 04, 2019 Rating: 5

Μουσουλμάνοι Τσάμηδες της Θεσπρωτίας: θύτες ή θύματα; - Του Αντώνη Μπέζα

thespro.gr Δευτέρα, Μαρτίου 04, 2019

Πριν από λίγες ημέρες, ο αλβανός πρωθυπουργός Έντι Ράμα, ενώ έχει τεράστια εσωτερικά προβλήματα, ισχυρίστηκε ότι συζητά μέχρι και θέμα συνόρων με την Ελλάδα, το οποίο μάλιστα εντάσσει σε ευρύτερες συνοριακές αλλαγές στα Δυτικά Βαλκάνια. Ίσως για να ξεφύγει από αυτά τα δικά του προβλήματα…

Πρόσφατα, επίσης, ο βορειοηπειρώτης Κωνσταντίνος Κατσίφας πλήρωσε με τη ζωή του στους Βουλιαράτες τη χρήση των εθνικών μας συμβόλων, χρήση που υποτίθεται είναι κατοχυρωμένη στις μειονοτικές περιοχές. Η εκτέλεση Κατσίφα, στο πλαίσιο μιας κρατικής πολιτικής προώθησης της ιδέας της «Μεγάλης Αλβανίας», έχει σαν θύμα την προοπτική της ίδιας της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας, τα δικαιώματα της οποίας περιορίζονται συστηματικά τα τελευταία χρόνια.

Αλβανικός αλυτρωτισμός

Αυτή η ιδέα της «Μεγάλης Αλβανίας», που κατά τους αλβανούς εθνικιστές φτάνει μέχρι σχεδόν την Άρτα, γίνεται όλο και πιο διαδεδομένη στη γειτονική χώρα. Αν οι αλυτρωτικές φωνές στην Αλβανία, ήταν προϊόντα μιας περιθωριακής ομάδας, ή υφίσταντο μόνο ως επικοινωνιακό παιχνίδι για εσωτερική αλβανική κατανάλωση, τότε τα πράγματα δεν θα ήταν ιδιαίτερα ανησυχητικά. Δεν συμβαίνει όμως αυτό.

Οι αλυτρωτικές απόψεις αποτελούν επίσημη κυβερνητική πολιτική και δεσπόζουσα ιδεολογία στους πνευματικούς θεσμούς της χώρας, στα Πανεπιστήμια, σε μεγάλο μέρος της διανόησης και στα μέσα ενημέρωσης. Ο αλβανικός αλυτρωτισμός άλλωστε, εκτός από την Τσαμουριά, έχει δημιουργήσει ζητήματα και σε άλλες περιοχές των Βαλκανίων, όπως το Κόσοβο και τα Σκόπια.

Από το 1994 η αλβανική Βουλή, επιχειρώντας να παραλληλίσει το ζήτημα των Τσάμηδων με το ολοκαύτωμα των Εβραίων, καθιέρωσε την 27η Ιουνίου (1944), ως «ημέρα «γενοκτονίας των Τσάμηδων», ενώ το αλβανικό Υπουργείο Πολιτισμού χρηματοδότησε το 2012 την κατασκευή μνημείου για τη «θηριωδία των Ελλήνων», κοντά στα ελληνοαλβανικά σύνορα, μνημείο στο οποίο γίνονται κάθε χρόνο οι γνωστές εκδηλώσεις διαμαρτυρίας από την Τσάμικη κοινότητα.

Από την άλλη μεριά, το ζήτημα έχει ξεφύγει από το εσωτερικό της Αλβανίας και τις διμερείς σχέσεις με την Ελλάδα και έχει μεταφερθεί, σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Είναι γνωστό ότι οι οργανώσεις των Τσάμηδων, με χρηματοδότηση από το εξωτερικό, προσέφυγαν το 2016 στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης κατά της Ελλάδας.

Ο στόχος ήταν πολιτικός

Είναι γνωστό ότι οι Μουσουλμάνοι Τσάμηδες υπήρξαν συνεργάτες του φασισμού! Ορισμένοι, όμως, στη χώρας μας, ισχυρίζονται ότι οι Τσάμηδες αναγκάστηκαν να συμμαχήσουν με τις φασιστικές δυνάμεις Κατοχής από ανάγκη, εξαιτίας των επιθέσεων που εξαπέλυσε εναντίον τους ο ΕΔΕΣ .

Ούτε το 1941, ούτε το 1942, αλλά ούτε μέχρι τον Αύγουστο και το Σεπτέμβριο του 1943 με την καταστροφή του Φαναρίου και τις εκτελέσεις στην Παραμυθιά, κινδύνευσαν οι Μουσουλμάνοι Τσάμηδες από τις ομάδες του Ναπολέοντα Ζέρβα, διότι απλά αυτές, είτε δεν υπήρχαν, είτε ήταν τόσο ολιγάριθμες που δεν συνιστούσαν πραγματική απειλή.

Η βία που ασκήθηκε εναντίον του ελληνικού πληθυσμού, από τα όργανα της αλβανικής διοίκησης στη Θεσπρωτία κατά τη διάρκεια της Κατοχής, εμπεριείχε ασφαλώς εθνοτική, πολιτισμική και θρησκευτική διάσταση. Όμως δεν εκδηλώθηκε εξ αιτίας αυτών των διαφορών. Δεν ήταν μόνο εθνοτική βία. Ο πυρήνας της ήταν αλλού. Ο κεντρικός της πυρήνας ήταν πολιτικός και αφορούσε το σχέδιο προσάρτησης της περιοχής στη «Μεγάλη Αλβανία».

Η Αλβανία χρειαζόταν τη μειονότητα στη Θεσπρωτία, όχι μόνον ως αντίβαρο για τους Βορειοηπειρώτες, αλλά και για να παίξει τα δικά της πολιτικά παιχνίδια στην περιοχή. Η βία εκδηλώθηκε για να αφανιστεί ή να απομακρυνθεί ο χριστιανικός πληθυσμός της περιοχής, ώστε να διευκολυνθεί η απόσπασή της από την Ελλάδα και η μελλοντική ενσωμάτωσή της στην Αλβανία. Αυτή είναι η πραγματικότητα!

Ας αφήσουμε όμως το παρελθόν και ας έλθουμε στο παρόν.
Οι αλβανικές διεκδικήσεις για το «Τσάμικο ζήτημα»

Δεν μιλάω για δημοσιεύματα ή για γραφικές απόψεις των οργανώσεων των Τσάμηδων. Μιλάω για απόψεις και θέσεις, όπως αυτές διατυπώνονται με τον πιο επίσημο τρόπο από την αλβανική πολιτική ηγεσία.

Ο αλβανός πρωθυπουργός Έντι Ράμα έχει θέσει ευθέως θέμα ανθρωπίνων δικαιωμάτων των Τσάμηδων και αναγνώρισης της γενοκτονίας τους από τους Έλληνες (δικαίωμα στη μνήμη, δηλαδή), όπως και τη δυνατότητας ελεύθερης διακίνησης και δικαστικής διεκδίκησης περιουσιών για τους απόγονους της τσάμικης κοινότητας (δικαίωμα στην περιουσία). Παράλληλα, έχει θεωρήσει ως «παραλογισμό τη διατήρηση του εμπολέμου Ελλάδος- Αλβανίας και ως ζωντανό φάντασμα, με συνέπειες και αφόρητα εμπόδια στους πολίτες».

Ο προηγούμενος Αλβανός υπουργός Εξωτερικών Ντιτμίρ Μπουσάτι, ο προσωπικός φίλος του κ. Κοτζιά, έθεσε και μια άλλη διάσταση. Ισχυρίσθηκε ότι «η συνεργασία εκπροσώπων της τσάμικης κοινότητας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με τους ναζί, αποτελεί ατομική τους ευθύνη και όχι συλλογική και δεν μπορεί να ποινικοποιείται συνολικά η στάση μιας έντιμης κοινότητας». Ανέφερε επίσης ότι «η αλβανική κυβέρνηση έχει ερευνήσει πρακτικές, όπως των Σουντέτεν, για τους τρόπους με τους οποίους άλλες χώρες έχουν αναδείξει παρόμοια θέματα». Αυτές είναι οι επίσημες αλβανικές διεκδικήσεις.

Απαντήσεις με βάση τα πραγματικά γεγονότα και το διεθνές δίκαιο

Θα προσπαθήσω να δώσω σύντομες απαντήσεις, σε επτά επιμέρους θέματα:

1ον) Ο ισχυρισμός ότι με τις δυνάμεις Κατοχής, συνεργάστηκαν μόνο ορισμένοι εκπρόσωποι της τσάμικης κοινότητας και επομένως η συνεργασία αυτή αποτελεί θέμα «ατομικής ευθύνης», είναι ιστορικά λανθασμένος.

Στη διάρκεια της Κατοχής, με τη συνεργασία των Ιταλών αρχικά και των Γερμανών στη συνέχεια, οι Τσάμηδες εξουδετέρωσαν την τοπική ελληνική διοίκηση και διέπραξαν τρομακτικά εγκλήματα σε βάρος του άμαχου πληθυσμού, υπονομεύοντας κάθε προοπτική μελλοντικής συνύπαρξης με τους χριστιανούς Έλληνες. Με διάταγμα της φασιστικής Ιταλίας, οι αδελφοί Νουρή και Μαζάρ Ντίνο από την Παραμυθιά, διορίστηκαν, ο πρώτος ύπατος αρμοστής της Θεσπρωτίας και ο δεύτερος συνταγματάρχης της «Μιλίτσια», της τσάμικης δηλαδή πολιτοφυλακής, ενώ αργότερα, δημιούργησαν ένα είδος τοπικής κυβέρνησης, την οργάνωση «Εθνική Αλβανική Επιτροπή», γνωστή ως «Ξίλια».

Οι Τσάμηδες έλαβαν μέρος με την πλευρά των Γερμανών σε μια σειρά μάχες στη Θεσπρωτία εναντίον των ανταρτικών δυνάμεων του ΕΔΕΣ , ενώ από την Έκθεση του μοίραρχου Ευστράτιου Ζάκκα το 1948, τεκμηριώθηκαν 632 δολοφονίες Ελλήνων, 428 απαγωγές και εξαφανίσεις προσώπων, 31 ομηρίες, 209 βιασμοί γυναικών, 2.332 πυρπολήσεις κατοικιών, 53 λεηλασίες χωριών και εκατοντάδες κλοπές κοπαδιών ζώων. Πλήρης καταγραφή , βέβαια, δεν έχει ακόμη υπάρξει. Υπάρχουν μόνο οι καταγραφές κοντά στα γεγονότα, την περίοδο δηλαδή που τα στόματα ήταν κλειστά από το φόβο και ο Εμφύλιος πόλεμος σε εξέλιξη!

Όλα αυτά, δεν έγιναν από μεμονωμένα άτομα, αλλά με τη συμμετοχή της συντριπτικής πλειοψηφίας του πληθυσμού της Τσάμικης κοινότητας και το ζήτημα δεν είναι ζήτημα ατομικής ευθύνης! Ανθελληνική δράση των Μουσουλμάνων Τσάμηδων, υπάρχει άλλωστε και πριν το 1940, πριν δηλαδή την ιταλική εισβολή!

2ον) Κανένα δικαίωμα, ούτε στη μνήμη (ανέγερση μνημείων κλπ), ούτε στη διεκδίκηση των περιουσιών, δεν έχει δοθεί στους Γερμανούς της Τσεχίας (στους Σουντέτεν ή Σουδήτες), που υπήρξαν συνεργάτες των ναζί. Το παράδειγμα αυτό της αλβανικής προπαγάνδας είναι σε εντελώς αντίθετη κατεύθυνση. Τα περίφημα «διατάγματα Μπένες», του τότε αστού Τσέχου προέδρου, με τα οποία εκδιώχθηκαν δυόμιση εκατομμύρια Σουδήτες από την Τσεχία και αφαιρέθηκαν η ιθαγένεια και οι περιουσίες τους, ισχύουν μέχρι σήμερα, παρά τις προσπάθειες της Γερμανίας να καταργηθούν κατά την ένταξη της Τσεχίας στην ΕΕ. Δυόμιση εκατομμύρια Σουδήτες εκδιώχθηκαν, όταν οι Τσάμηδες ήταν μόνο 16.000 και οι Έλληνες 45.000, σύμφωνα με την απογραφή του 1940!

Και ας μη ξεχνάμε, επίσης, ότι τα ελληνικά Δικαστήρια Δωσιλόγων (Ιωαννίνων και Κέρκυρας) εξέδωσαν περίπου 1.700 αποφάσεις και καταδίκασαν 1.930 Τσάμηδες, την περίοδο από το 1945 μέχρι το 1949, ως εγκληματίες πολέμου και συνεργάτες των κατακτητών.

3ον) Ο Ναπολέων Ζέρβας, ηγέτης της αντιστασιακής οργάνωσης του ΕΔΕΣ στην Ήπειρο, είναι πράγματι ο άνθρωπος που διέλυσε την αλβανική διοίκηση στη Θεσπρωτία και στα τρία επίπεδα: το πολιτικό, το αστυνομικό και το στρατιωτικό.

Ο Ναπολέων Ζέρβας, όμως, προχώρησε στην εκκαθάριση της Θεσπρωτίας από τους κατασταλτικούς μηχανισμούς της αλβανικής διοίκησης (επίστρατους, Τζανταρμερία και ομάδες κρούσης), όχι με ατομική του πρωτοβουλία, αλλά σε συναντίληψη με τον συμμαχικό παράγοντα. Το καλοκαίρι του 1944 ο ΕΔΕΣ δεν εκπροσωπούσε το ελληνικό κράτος, δεν έπαιρνε εντολές από τον κατοχικό Έλληνα πρωθυπουργό. Εκπροσωπούσε τις συμμαχικές δυνάμεις και αποτελούσε παράγοντα της ελληνικής αντιφασιστικής αντίστασης.

4ον) Είναι γεγονός ότι η εκκαθάριση της Θεσπρωτίας από τους ένοπλους θυλάκους της αλβανικής διοίκησης δεν υπήρξε παντού αναίμακτη. Εκτός από τους Τσάμηδες που έχασαν τη ζωή τους συμμετέχοντες σε ένοπλες συγκρούσεις με τα ελληνικά αντιστασιακά τμήματα, έχασαν επίσης τη ζωή τους και Μουσουλμάνοι πολίτες. Στις περιπτώσεις όμως αυτές, μιλούμε κατά κύριο λόγο για μεμονωμένες αντεκδικήσεις εκ μέρους συγγενών των θυμάτων από το χριστιανικό πληθυσμό.

Αυτές οι μορφές «δικαιοσύνης», δεν παρατηρήθηκαν μόνο στη Θεσπρωτία. Όταν έφυγαν φιλικές στον εθνικοσοσιαλισμό μειονότητες κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, παρατηρήθηκαν και αλλού. Συγκριτικά με τα θύματα παρόμοιων αντεκδικήσεων, όπως στην περίπτωση των Σουδητών της Τσεχίας, η εκκαθάριση της Θεσπρωτίας από τους ένοπλους Μουσουλμάνους Τσάμηδες και η εκκένωση της περιοχής από τους αμάχους, δεν υπήρξε ιδιαίτερα αιματηρή και σε καμία περίπτωση δε συνιστά «γενοκτονία», όπως επιχειρεί να αναγνωριστεί η Αλβανία.

5ον) Από τους Τσάμηδες αφαιρέθηκε και η ελληνική ιθαγένεια, είτε μεμονωμένα για εθνική προδοσία, με τις αποφάσεις Δικαστηρίων που προανέφερα ή με διοικητικές πράξεις, επικουρικές στις αποφάσεις αυτές, είτε συλλογικά, με τη γνωστή απόφαση του 1947 του Υπουργείου Στρατιωτικών. Κατά τον ίδιο τρόπο δημεύθηκαν οι περιουσίες τους και με μια σειρά νομοθετικά διατάγματα, μοιράστηκαν στους ακτήμονες Έλληνες της περιοχής.

Με βάση την ελληνική αλλά και την ευρωπαϊκή νομολογία, η διεκδίκηση από τους Τσάμηδες αυτών των δημευθέντων περιουσιών δεν μπορεί να σταθεί νομικά. Η ευρωπαϊκή προστασία περιουσιακών δικαιωμάτων δεν εκτείνεται σε γεγονότα προ του 1950. Επομένως δεν μπορεί να τίθεται θέμα διεκδίκησης περιουσιών!

6ον) Εκτός από το «ελληνικό», υπάρχει και το «αλβανικό εμπόλεμο». Τον Ιούλιο του 1992, η κυβέρνηση Μπερίσα ακύρωσε όλες τις αποφάσεις του κομμουνιστικού καθεστώτος και επανέφερε σε ισχύ εκείνες των κυβερνήσεων του βασιλιά Ζώγου. Έτσι, έχουμε το λεγόμενο «αλβανικό εμπόλεμο», που θέσπισε η αλβανική βουλή το 1939, το οποίο δεν καταργήθηκε με νόμο από τις μέχρι σήμερα αλβανικές κυβερνήσεις.

Ενώ λοιπόν η Ελλάδα, έχει άρει πρακτικά και ουσιαστικά το εμπόλεμο με τη γνωστή απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου του 1987 (επί Ανδρέα Παπανδρέου και Κάρολου Παπούλια υπουργού Εξωτερικών), η αλβανική πλευρά δεν αρκείται στην απόφαση αυτή του υπουργικού συμβουλίου του 1987 αλλά επιμένει ότι πρέπει να υπάρξει κύρωση μέσω του ελληνικού Κοινοβουλίου. Η υποκρισία τους είναι, ότι ενώ ζητούν από την Ελλάδα την τυπική ολοκλήρωση της διαδικασίας, οι ίδιοι με τη σειρά τους δεν έχουν προωθήσει τη νομοθετική ρύθμιση ακύρωσης της απόφασης του «αλβανικού εμπολέμου» του 1939.

7ον) Το εμπόλεμο και η άρση του, δεν σχετίζονται με τις περιουσιακές διεκδικήσεις της Τσάμικης κοινότητας αλλά με τις περιουσίες Αλβανών υπηκόων που βρίσκονταν εκείνη την περίοδο στο ελληνικό έδαφος και χαρακτηρίστηκαν ως «εχθρικές» με τον Α.Ν. 2636/1940. Οι Τσάμηδες, τότε, δεν είχαν αλβανική αλλά ελληνική υπηκοότητα. Αυτές οι «εχθρικές περιουσίες» τέθηκαν σε καθεστώς μεσεγγύησης έως το τέλος του εμπολέμου ( είναι περίπου 200 στον αριθμό) και το ελληνικό κράτος έκτοτε τις διαχειρίζεται μέσω της ενοικίασης σε ιδιώτες.

Σ’ ένα ευρωπαϊκό περιβάλλον ειρήνης και συνεργασίας, η εμπόλεμη κατάσταση θα πρέπει προφανώς να καταργηθεί, πρωτίστως βέβαια από την Αλβανία, που κήρυξε πρώτη το εμπόλεμο προς την Ελλάδα.

Στην περίπτωση όμως αυτή, δεν μπορεί οι διεθνείς συνθήκες να ισχύουν για τις αλβανικές περιουσίες που τελούν υπό μεσεγγύηση και από την άλλη πλευρά οι διεθνείς συνθήκες, να μην γίνονται σεβαστές από τους Αλβανούς σε σχέση με τα περιουσιακά δικαιώματα της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας, εντός του αλβανικού κράτους, (βλέπε Χιμάρα και άλλες περιοχές).

Άγνοια και εθνική φοβία

Η Αλβανία τα τελευταία χρόνια, ξαναγράφει μεθοδικά την ιστορία της. Έχει ξεκινήσει να αποκαθιστά την ηγεσία των Τσάμηδων, που ενώ ήταν συνεργάτες του φασισμού, τους εμφανίζει τώρα σαν αντιφασίστες. Η τρομοκρατία κατά του χριστιανικού πληθυσμού, αποσιωπάται και η φυγή τους από τη Θεσπρωτία το φθινόπωρο του 1944, όταν ο πόλεμος βρίσκονταν ακόμη σε εξέλιξη, παρουσιάζεται από την επίσημη Αλβανία, είτε ως εθνοκάθαρση, είτε ως γενοκτονία.

Ποιο είναι όμως το δικό μας γνωστικό υπόβαθρο, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε αυτές τις εκδοχές και τις διεκδικήσεις της αλβανικής πλευράς; Οι νέοι μας δεν γνωρίζουν απολύτως τίποτα. Οι κυρίαρχες εγχώριες απόψεις για το «Τσάμικο», ιδιαίτερα στον ακαδημαϊκό και δημοσιογραφικό χώρο, δε διαφέρουν και πολύ από τις αντίστοιχες της επίσημης Αλβανίας.

Και ο βασικός λόγος για αυτή την ομοιότητα, δεν είναι ότι υπάρχουν ανάμεσά μας πράκτορες της Αλβανίας. Ο βασικός λόγος είναι ότι κάποιοι βρίσκονται ακόμη αγκυλωμένοι ιδεολογικά στην περίοδο του Εμφυλίου, και μάλιστα στο αφήγημα των ηττημένων του ελληνικού εμφυλίου, αφήγημα που συσκοτίζει ή ανατρέπει την ιστορική πραγματικότητα. Και αυτό, δημιουργεί μία «εθνική φοβία» θα έλεγα απέναντι στο θέμα. Εθνική φοβία, που κάνει τα αυτονόητα να μην είναι αυτονόητα…

Η ειρηνική σχέση και συνεργασία με την Αλβανία είναι μονόδρομος – αυτό τουλάχιστον διδάσκει η πρόσφατη ιστορία. Όμως η πιο στέρεα βάση για μια γνήσια ελληνοαλβανική φιλία είναι η παραδοχή της αλήθειας. Ασφαλώς, μια λύση- πακέτο των ζητημάτων που έχουμε με την Αλβανία θα ήταν καλοδεχούμενη, για να αποδείξουμε ότι είμαστε παράγοντες περιφερειακής σταθερότητας και να συσσωρεύσουμε πολύτιμο διπλωματικό κεφάλαιο. Δεν πρέπει όμως να προβούμε σε υποχωρήσεις που θα προκαλέσουν «μη αναστρέψιμες βλάβες», όπως έγινε με τη συμφωνία των Πρεσπών. Δεν πρέπει να υπάρξει συμψηφισμός, όπως επιχειρήθηκε να γίνει από τον προηγούμενο Έλληνα υπουργό των Εξωτερικών κ. Κοτζιά, μεταξύ Βορείου Ηπείρου και του αλβανικού αλυτρωτισμού περί «Τσαμουριάς».

Μουσουλμάνοι Τσάμηδες της Θεσπρωτίας: θύτες ή θύματα; - Του Αντώνη Μπέζα

Reviewed by thespro.gr on Δευτέρα, Μαρτίου 04, 2019 Rating: 5

Ελαιοκαλλιέργεια στη Θεσπρωτία - Γράφει ο Βασίλης Μουσελίμης

thespro.gr Δευτέρα, Μαρτίου 04, 2019

Η Θεσπρωτία δεν είναι γνωστή για την ελαιοκομία της όσον αφορά τον πρωτογενή τομέα. Ωστόσο η ελαιοκαλλιέργεια καταλαμβάνει έκταση περίπου 120.000 στρεμμάτων με κυρίαρχες ποικιλίες τη λιανολιά Κέρκυρας, την τοπική μεσόκαρπη (Χονδρολιά Ηγουμενίτσας) και την τοπική «Μπολιάνας» που γενετικά ταυτίζεται μάλλον με την Αμφίσσης.

Ανοίγω την κουβέντα την εποχή αυτή με αφορμή ωραιόσχημες προεκλογικές αναφορές περί ανάπτυξης του πρωτογενούς τομέα χωρίς κάποια συγκεκριμένα στοιχεία μιας και η πληθώρα υποψηφίων δεν θέλει να θέσει το δάκτυλο επί τον τύπον των ήλων.

Θέτω τα παρακάτω (υποκειμενικά) αξιώματα προς προβληματισμό, γνωστοποίηση, πρόταση και ενημέρωση:

Από την πλευρά των παραγωγών:
α. Για το ελαιόλαδο: Παράγουμε ελαιόλαδο σαν να είναι το καλύτερο του κόσμου, όχι βάσει ποιοτικών χαρακτηριστικών (οργανοληπτικά ή χημικά) αλλά κυρίως «γιατί είναι το δικό μας και δεν ρίχνουμε τίποτα στα κτήματά μας». Το πιο πιθανό είναι τα κτήματα να είναι «άδεια» και τα δένδρα τόσο πεινασμένα που μετά βίας να παράγουν ένα ελάχιστο των δυνατοτήτων τους. Το πιο βέβαιο είναι ότι λόγω της κατάστασης ή της λειτουργίας των περισσότερων ελαιοτριβείων της περιοχής το παραγόμενο ελαιόλαδο σπάνια χαρακτηρίζεται «παρθένο», συνήθως συμπίπτει με την κατηγορία του «ελαιολάδου» (βλέπε κατηγορίες ελαιολάδου εδώ) ενώ για «εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο» άλλα λόγια να αγαπιόμαστε… Θυμίζω, η εθνική και κοινοτική νομοθεσία ορίζει από το 1991 (…πρόσφατα δηλαδή) ως «εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο» το ελαιόλαδο που έχει οξύτητα κάτω από 0,8 και διάφορα άλλα χημικά χαρακτηριστικά ΚΑΙ ΔΕΝ ΕΧΕΙ οργανοληπτικά ελαττώματα. Εν τω μεταξύ αρκεί ένα πλαστικό σακί να φιλοξενήσει τις ελιές για λίγες ώρες για να υποβαθμίσει το ελαιόλαδο. Επιστήμη; Όχι, ενημέρωση.
β. Για τον τρόπο καλλιέργειας. Ευτυχώς οι παλαιότερες γενιές μας μετέφεραν τόση γνώση, τις περισσότερες φορές εξειδικευμένη σε τέτοιο βαθμό που συναντούμε καλλιεργητικά πρωτόκολλα με ονοματεπώνυμο καλλιεργητή, που δε χρειάζεται η συνδρομή ειδικών. Το πολύ πολύ μια παράνομη εισαγωγή λιπάσματος από την ευρύτερη γειτονιά, (τζάμπα σπουδάζουν 5 χρόνια οι γεωπόνοι και για τις συνθήκες μεταφοράς, αποθήκευσης και χρήσης των χημικών λιπασμάτων, πληρώνουν και ένα φορτίο παράβολα για την εμπορία; μάλλον κορόιδα πρέπει να είναι). Ωραίο λιμάνι έχουμε άλλωστε, να μην το εκμεταλλευτούμε; Στα δε κλαδέματα πρέπει να αναφερθεί ειδικό άρθρο με πλούσιο φωτογραφικό υλικό. Τέτοιο κατακρεούργημα της παραγωγικότητας θέλει κόπο, δε λέω…
γ. Για τη βρώσιμη ελιά. Πράγματι, έχουμε ωραία ελιά. Αγρινίου. Χημική.

2. Από την πλευρά των γεωπόνων:
Ελαιοκαλλιέργεια; Πως είπατε; Μόλις τελειώσουμε με τα (χημικά) μανταρίνια…

3. Από την πλευρά των τοπικών αρχών:
Δεν έχει περάσει πολύς καιρός που η Κοιν.Σ.Επ. A.G.R.O. κατέθεσε συγκεκριμένη πρόταση (πιστοποιημένη μέθοδο ελαιοκαλλιέργειας για μετρήσιμη αύξηση της αξίας του Ηπειρωτικού προϊόντος – αφορά Θεσπρωτία, Άρτα, Πρέβεζα) στην Περιφέρεια Ηπείρου, σε συνεργασία με την Ιατρική Ιωαννίνων, τη Φαρμακευτική Αθηνών, το Ινστιτούτο Τεχνολογικής Έρευνας, το τμήμα Βιοτεχνολογίας στο Ηράκλειο κ.ά. πολλούς και ο κ. Περιφερειάρχης (Αλ.Καχριμάνης) ουσιαστικά μας πέταξε έξω από το γραφείο του επειδή «μόλις ακούω Κοιν.Σ.Επ και κάτι τέτοια κάτι παθαίνω…» (αλλεργία στη συνεργασία νέων επιστημόνων από την Ήπειρο πρέπει να ήταν, δεν εξηγείται αλλιώς…) Κρίμα στην προεργασία από τον κ. Κάτσιο και την κα Καλογιάννη… Ενδεχομένως αν ευδοκιμούσαν ελαιόδενδρα κατά Μέτσοβο μεριά να έδειχνε μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Τώρα γιατί το «Ερευνώ – Καινοτομώ» βαθμολόγησε την πρόταση με άριστα (μοναδική που αρίστευσε) άγνωστο… Τέλος πάντων, τις ιδέες μας και σε άλλες πολιτείες (δρ. Γκορέζης και δρ Κολοκυθά καλή συνέχεια στο Βέλγιο και δρ Δημητρίου στη Σουηδία, δρ Μπότζιος – Βαλασκάκης στο ΚΑΠΕ), μήπως είχαμε και κάποιο παράδειγμα να επιδείξουμε; (βλέπε Olithea Corfu, παρουσίαση και δυναμική εξαγωγή στην Ελβετία, βλέπε Ελαιών, ένας υγειοπροστατευτικός «δυναμίτης» κατά τη Φαρμακευτική Σχολή – αναφορές σε προηγούμενα άρθρα και πολλά άλλα).

4. Από την πλευρά των υπόλοιπων κλάδων, κυρίως επαγγελματιών του τουρισμού:

Κατανοητός ο παραλογισμός (όχι τυχαία) των κεντρικών πολιτικών επιλογών στον τομέα της οικονομίας αλλά η απαξίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών λόγω κόστους έχει μεγάλη συνεισφορά στη γενικότερη υποβάθμιση του τουριστικού προϊόντος. Επειδή το θέμα είναι η ελαιοκαλλιέργεια υπάρχουν πλέον χειροπιαστά παραδείγματα επιτυχημένης αύξησης εσόδων του τουρισμού με τη βοήθεια των τοπικών προϊόντων. Αρχής γενομένης από την εστίαση. Αρκετά με τα ταγγισμένα «δικά μας» ελαιόλαδα. Το γεγονός ότι οι παλιότεροι σταθεροί τουρίστες (που απέκτησαν παραθεριστικές κατοικίες κατά Σύβοτα μεριά) μπαίνουν στη διαδικασία πώλησης και εξόδου, είναι από τη γενικότερη υποβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών. Κυρίως βέβαια βασικών υποδομών αλλά προφανώς και της εστίασης (ως απόρροια γενικότερης απαξίωσης της περιοχής).

Προτάσεις:

Τα χρήματα της δακοκτονίας να διατεθούν για ενημέρωση και εκπαίδευση. Τι σημαίνει ελαιόλαδο, τι είναι ποιότητα ελαιολάδου, πως καλλιεργούμε. Βαρύτητα στην πρώιμη (κανονική) συγκομιδή – εικόνα ελαιοσυλλογής μετά το Νοέμβρη είναι από λυπηρή έως θλιβερή. Και επειδή το ποσοστό ελαιοπεριεκτικότητας έχει καταντήσει πυρηνική φυσική συνοψίζω: Μέγιστη ελαιοπεριεκτικότητα έχει ο καρπός που αρχίζει να αλλάζει χρώμα (σε ιώδες – μωβ). Το ποσοστό βάρους ελαιολάδου επί νωπού μεγαλώνει όσο περνάει ο καιρός αλλά το απόλυτο βάρος του ελαιολάδου μειώνεται από ένα σημείο και έπειτα. Και ταυτόχρονα ξεκινά η ποσοτική και ποιοτική υποβάθμιση. Όποιος θέλει να το καταλάβει κερδίζει. Ποιότητα, ποσότητα και χρήμα.
Ελαιοτριβεία: γιατί τόση μάλαξη πια; Λιγότερους χρόνους, καθαρότερα μηχανήματα, χαμηλότερες θερμοκρασίες, φίλτρο στο τέλος (για τους θιασώτες του αφιλτράριστου ας βελτιώσουν όλα τα άλλα και να δώσουν βάρος στην υγειοπροστατευτική ένδειξη, αλλιώς είναι σαν να φοράμε «κοστούμι με παντόφλες». Και πολλά, απλά πράγματα, ακόμη.
Δήμοι και περιφέρειες: Θέλετε περισσότερα χρήματα από ενέργεια; Αφήστε τη δήθεν ανάπτυξη των πετρελαίων (διαβάστε στοιχειωδώς καμιά μελέτη – από τις σοβαρές, όχι από τις στείρες αντιπολιτευτικές – για τις επιπτώσεις στην τοπική οικονομία και κυρίως στον πρωτογενή τομέα και στον τουρισμό) και συνεργαστείτε π.χ. για μονάδες επεξεργασίες λυμάτων. Και λύνουν προβλήματα αποβλήτων και χρήματα φέρνουν. Όχι μόνο από ελαιοτριβεία. Δε λέω, είναι πολλά τα λεφτά από τις πετρελαϊκές (ως χορηγίες σε κοινοφελείς δράσεις εννοώ, όχι κάτι ύποπτο, προς Θεού). Το Oil μπορεί να είναι για το συμφέρον όλων, το Olive Oil όμως. Το άλλο δυστυχώς όχι.
Δημιουργία ταυτότητας τοπικής γαστρονομίας. Δε μαγειρεύει μόνο η μάνα μας τις καλύτερες πίτες. Τα καλύτερα πιάτα γίνονται με καλά προϊόντα. Ντόπιας παραγωγής. Από έμπειρους επαγγελματίες (που ξενιτεύονται).
Καλός ο καφές. Στο χωράφι είναι καλύτερος. Στην ανάπαυλα των εργασιών.
Λιγότερος εγωισμός από όλους…

Ελαιοκαλλιέργεια στη Θεσπρωτία - Γράφει ο Βασίλης Μουσελίμης

Reviewed by thespro.gr on Δευτέρα, Μαρτίου 04, 2019 Rating: 5

Νέο Διοικητικό Συμβούλιο στον Σύλλογο Υπαλλήλων της Π.Ε. Θεσπρωτίας

thespro.gr Δευτέρα, Μαρτίου 04, 2019

Μετά την διενέργεια των αρχαιρεσιών του Συλλόγου Υπαλλήλων της Περιφερειακής Ενότητας Θεσπρωτίας, που πραγματοποιήθηκαν στις 20/2/2019, το νέο Διοικητικό Συμβούλιο συγκροτήθηκε σε σώμα με την εξής σύνθεση:
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ρίζος Θεόδωρος
ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ: Μάντζου Δήμητρα
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Γεωργίου Όλγα
ΤΑΜΙΑΣ: Τσώτου Μαρκέλλα
ΜΕΛΟΣ: Νούσιας Χαράλαμπος
ΑΝΑΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΟ ΜΕΛΟΣ: Ευθυμίου Χρήστος

Το Νέο Διοικητικό Συμβούλιο ευχαριστεί θερμά το απερχόμενο Διοικη-τικό Συμβούλιο και κυρίως τον επί εξαετία Πρόεδρο του Συλλόγου : Αλεξίου Παύλο .

Για το Δ.Σ.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΡΙΖΟΣ

Νέο Διοικητικό Συμβούλιο στον Σύλλογο Υπαλλήλων της Π.Ε. Θεσπρωτίας

Reviewed by thespro.gr on Δευτέρα, Μαρτίου 04, 2019 Rating: 5

Τα δρομολόγια της Κινητής Αστυνομικής Μονάδας στο Νομό Θεσπρωτίας

thespro.gr Δευτέρα, Μαρτίου 04, 2019

Ανακοινώνεται ότι για την επόμενη εβδομάδα τα δρομολόγια που θα ακολουθεί η Κινητή Αστυνομική Μονάδα στο Νομό Θεσπρωτίας, έχουν οριστεί ως ακολούθως:
•Δευτέρα (04-03-2019) και ώρες από 08:00 έως 15:00 ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΟ: Φοινίκι – Δάφνη – Άνω Ξέχωρο – Ριζό (Αράχωβα) – Κοκκινολιθάρι – Νεροχώρι - Κεραμίτσα- Αχουρία Κεραμίτσας – Μαλούνι - Αχούρια Μαλουνίου.
•Τρίτη (05-03-2019) και ώρες από 18:00 έως 01:00 ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΟ: Φανερωμένη – Γηρομέρι – Μαυρονέρι – Κάτω Ξέχωρο – Κερασοχώρι – Παλαμπάς – Άγιος Νικόλαος – Άγιοι Πάντες – Κρυονέρι - Αμπελώνας.
•Τετάρτη (06-03-2019) και ώρες από 08:00 έως 15:00 ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΟ: Τσαμαντάς – Βαβούρι – Λιάς – Λίστα – Κουρεμάδι – Κεφαλοχώρι – Μηλέα – Γαρδίκι Φιλιατών - Αναβρυτός.
•Πέμπτη (07-03-2019) και ώρες από 18:00 έως 01:00
ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΟ: Γεροπλάτανος - Πηγαδούλια – Άγιος Αρσένιος – Σμπόκια – Κυπάρισσος – Παλαιοχώρι – Δονάτος – Γολά – Ροδοστίβα.
•Παρασκευή (08-03-2019) και ώρες από 08:00 έως 15:00
ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΟ: Αετός – Άνω Παλαιοκκλήσι – Κάτω Παλαιοκκλήσι – Κοκκινιά (Τσατσουλέϊκα) – Χλωμός - Αχλαδιά.
•Σάββατο (09-03-2019) και ώρες από 08:00 έως 15:00
ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΟ: Πολύδροσο – Πέντε Εκκλησίες – Πλακωτή – Πετροβίτσα – Ραβενή – Καλλιθέα – Χαραυγή – Λεπτοκαρυά.

Τα δρομολόγια της Κινητής Αστυνομικής Μονάδας στο Νομό Θεσπρωτίας

Reviewed by thespro.gr on Δευτέρα, Μαρτίου 04, 2019 Rating: 5

Σύλληψη μίας 30χρονης το βράδυ στην Ηγουμενίτσα

thespro.gr Δευτέρα, Μαρτίου 04, 2019

Στη σύλληψη μίας 30χρονης αλλοδαπής προέβησαν, βραδινές ώρες χθες, στελέχη του Κεντρικού Λιμεναρχείου Ηγουμενίτσας.
Συγκεκριμένα, η ανωτέρω σε έλεγχο που πραγματοποιήθηκε από στελέχη του Γραφείου Ασφαλείας εντός του επιβατικού σταθμού του λιμένα εξωτερικού Ηγουμενίτσας, διαπιστώθηκε ότι κατείχε και επέδειξε πλαστό ταξιδιωτικό έγγραφο, με σκοπό να μεταβεί παράνομα στο εξωτερικό. Από το Κεντρικό Λιμεναρχείο Ηγουμενίτσας που διενεργεί την προανάκριση, κατασχέθηκε το ανωτέρω έγγραφο